“Cuộc chiến” của những người mẹ thời hiện đại

Điều kiện vật chất của ngày hôm nay rõ rang là đầy đủ hơn xưa rất nhiều. Các phương pháp nuôi dưỡng, chăm sóc trẻ cũng có thể tìm thấy nhan nhản trên đủ mọi phương tiện thông tin đại chúng, dễ dàng cho bất kỳ ai muốn tham khảo, tra cứu. Cứ tưởng thế mà có thể thoải mái mà … đẻ. Nhưng thực ra không phải vậy! Cái mệt của các ông bố bà mẹ ngày nay cũng chính là từ cái sự đầy đủ và thừa thãi mọi thứ cần có để nuôi dạy một đứa con.

Ngày xưa ông bà ta nuôi cả chục đứa con trong điều kiện kinh tế khó khăn, vậy mà vẫn thấy dễ dàng. Nhưng đến giờ, chỉ cần có một đứa con là có đến khoảng 9/10 ông bố bà mẹ kêu thanh vất vả. Nguyên nhân là do đâu?

Vất vả ngay từ khi chưa sinh

Không bàn tới việc “ săn con” thời đại ngày nay bỗng nhiên trở nên khó khăn hơn xưa rất nhiều, thì chỉ riêng việc ăn uống, bồi dưỡng thế nào trước khi có bầu và khi có bầu bao giờ cũng thực sự là một khổ nạn đối với các ông bố bà mẹ. Bởi việc ăn uống của bà bầu ngày nay không chỉ đơn giản là ăn những thứ bà bầu thích hay ăn được nhiều, mà phải ăn những món giúp giữ thai khỏe, thai … thông minh.

Ngày xưa, danh sách đồ ăn kiêng đối với bà bầu chỉ là truyền miệng khoảng chục món thì nay, với sự dễ dàng của mạng tìm kiêm Google, danh sách đó có thể dài tới… vài trang A4. Thậm chí, nhiều bà bầu mỗi khi thèm ăn một món gì đó lại phải lên mạng tra cứu, hỏi han toán loạn rồi mới dám ăn hoặc không dám ăn luôn. Trong khi thực tế, nếu hỏi các chuyên gia dinh dưỡng nước ngoài thì lời khuyên chỉ là: hãy ăn đa dạng các nhóm thực phẩm và chỉ ăn với số lượng vừa phải, không cần phải “ăn cho con” như thói quen của người Việt Nam.

Mà đâu chỉ có chuyện ăn uống, các vấn đề sức khỏe bà bầu cũng luôn là câu hỏi được cập nhật thường xuyên trên các diễn đàn dành cho cha mẹ. Nhiều bà bầu nhờ biết tìm kiếm trên mạng cùng kinh nghiệm bản thân mà còn rành chuẩn bệnh hơn cả bác sĩ sản khoa. Vấn đề chuẩn bệnh đúng hay sai còn chưa biết, nhưng nỗi khổ nhất của các bà bầu đó là “mua lo vào người”, hơi tí là lại thấy mình hình như… có bệnh, lại cuống lên đi hỏi hết người này đến người kia, và tra cứu hết trang thông tin mạng này đến trang thông tin mạng khác…

Nói đi thì cũng phải nói lại, rõ ràng có một thực tế là ngày nay có nhiều bác sĩ thiếu lương tâm và trách nhiệm đối với bệnh nhân. Thế nên gần đây mới có hàng loạt bài báo phản ánh về tình trạng thai nhi, sản phụ gặp nguy hiểm tính mạng vì sự bất cẩn của bác sĩ đã thu hút được sự chú ý của rất đông người đọc. Song đúng ra, cuộc sống luôn đầy rẫy những bất trắc, ta không thể lo cho xuể mọi chuyện. Vì vậy hãy cứ lạc quan, tin tưởng sống và tự nhủ như người xưa vẫn dạy rằng: “cái gì là của mình thì rốt cuộc sẽ là của mình, còn cái gì không phải  thì có muốn mấy cũng chẳng được”.

Những “cuộc chiến” sau sinh

Nếu công cuộc mang bầu là một khổ nạn vĩ đại thì công cuộc nuôi con thực tế còn là một khổ nạn… khôn cùng. Vì mang bầu thì cũng chỉ mất có 9 tháng 10 ngày, còn nuôi con thì lại là trách nhiệm theo suốt cả đời với bậc cha mẹ. Thế nên, nếu không tỉnh táo cân nhắc, các ông bố bà mẹ sẽ luôn phải sống trong những cuộc chiến gần như không có điểm dừng.

Những cuộc chiến ấy đã được khởi động ngay từ khi đưa bé chào đời, lúc mà chuyện kiêng cữ cho bà đẻ và trẻ sơ sinh thật sự cũng đòi hỏi các ông bố bà mẹ ngày nay phải mệt mỏi, gian nan hơn. Vì rằng đã không biết thì thôi, chứ cứ tra cứu một hồi là ra hàng loạt “minh chứng” khẳng định cả cho việc kiêng lẫn không kiêng thì chăc chắn không dễ để mà kiên định theo và giữ cái nào. Vậy nên tính ra, cái giỏi của người có tri thức ngày nay thực ra không phải là tìm kiếm thông tin mà bản lĩnh để… giữ vững quyết định của mình.

Đi qua giai đoạn trên thì lại bắt đầu cuộc chiến mới về nuôi con: cuộc chiến ăn dặm. Thời đại tiên tiến, thông tin mạng bùng nổ, thế là chỉ riêng việc cho con ăn cũng lại trở thành vấn đề đau đầu. Không còn đơn giản là khi hết giai đoạn chỉ bú sữa thì bé chuyển sang ăn bột, bột hết thì ăn cháo, và hết cháo thì ăn cơm như xưa. Ngày nay, nuôi con có khao học là phải biết đến các phương pháp ăn dặm kiểu mới. Bởi theo quan niệm của các ông bố bà mẹ thời @ thì có vậy con mới biết… ăn ngoan và trẻ nến tự lập ăn uống sớm.

Các ông bố bà mẹ nào cũng có nhiều thời gian và điều kiện chăm con thì “phải” theo phương pháp ăn dặm kiểu Nhật. Vì kiểu này có những hướng dẫn kỹ lưỡng từ định lượng, chủng loại, độ thô thực phẩm cho đến cách chế biến và thời điểm cho con ăn. Tuy nhiên, phương pháp ăn dặm kiểu này lại thường đi kèm với rất nhiều phụ kiện chế biến lỉnh kỉnh, hơi có phần rắc rối và dễ gây khó khăn cho những người mới lần đầu tiếp cận, đặc biệt là với những ai không có được… nét tính cách kiên trì, nhẫn nại như người Nhật.

Đơn giản hơn thì có phương pháp ăn dặm kiểu Pháp, kiểu Việt Nam mới hay kiểu pha trộn các phương pháp với nhau, mỗi thứ một chút. Nhưng có lẽ vì phương pháp này quá đơn giản, dễ áp dụng nên các ông bố bà mẹ thời @ có vẻ như… ít coi trọng chúng, và chỉ cho đó là giải pháp tình thế khi không có điều kiện chăm con. Ngoài ra, còn có một phương pháp ăn dặm… tối giản khác, đó là phương pháp ăn dặm “Baby Lead Weaning” (để trẻ tự quyết).

Với phương pháp này, bố mẹ chẳng cần nấu nướng cầu kỳ và chỉ việc hấp thức ăn, cắt thanh rồi để con tự bốc ăn được bao nhiêu thì ăn, sau đó uống sữa bù là đủ. Phương pháp này mới nghe thì thấy rất hay bởi tiện lợi cho bố mẹ và có vẻ rất khoa học cho con khi cho rằng “tự cơ thể trẻ biết cần gì và cần bao nhiêu”. Nhưng cứ thử nghĩ, nếu coi đứa trẻ như một người lơn khi ốm, vẫn biết cơ thể có nhu cầu đấy, song liệu có dễ mà ăn được và ăn đủ thay cho nhu cầu cơ thể hay không?…

Thực tế, nhiều cha mẹ mắc sai lầm khi cho trẻ ăn dặm như ăn dặm quá sớm, ăn quá trễ, khẩu phần ăn quá nhiều đạm, thực đơn nhàm chán, chế biến món ăn không đúng cách… khiến trẻ trở nên biếng ăn. Điều này khiến không ít cha mẹ lo lắng trẻ không đủ dinh dưỡng, chậm lớn, còi cọc.

Và câu chuyện chưa dừng lại

Đúng vậy, khi qua hết cuộc chiến ăn dặm thì vẫn còn rất nhiều mối bận tâm, trăn trở khác đơn chờ các ông bố bà mẹ ngày nay, như vấn đề an toàn thực phẩm, an toàn độc tố đối với vật dụng và đồ chơi của con…. Nhưng vấn đề nổi cộm nhất khi làm bố làm mẹ ở giai đoạn sau này đó là việc định hướng, giáo dục trẻ sao cho phù hợp với thời đại. Dạy con kiểu cũ thì sợ là gò bó sức phát triển của trẻ. Còn dạy con theo kiểu mới cho con tự do phát triển thì lại phải đối diện với nguy co trẻ quá độc lập và duy lý trí đến mức vô tâm. Vậy nên theo đuổi phương pháp dạy con tiên tiến, văn minh triệt để để rồi sau này khi về già, con lại thản nhiên coi chuyện đưa bố mẹ vào trại dưỡng lão là một điều hết sức văn minh và tân tiến?….