Nội tiết tố thay đổi ngay từ khi bạn có bầu, và tiếp tục thay đổi sau khi bạn sinh em bé. Đặc biệt sau sinh, nội tiết thay đổi là cả một quá trình và thời gian kéo dài như nào? Hãy cùng tìm hiểu sự thay đổi và ảnh hưởng của nó sau khi bạn sinh em bé nhé.
Mục lục
Rối loạn nội tiết tố sau sinh
Thời gian để bạn phục hồi lại sức khảo cũng như tinh thần sau sinh mất đến 6 tháng. Cơ thể của bạn sẽ trải qua một số thay đổi, từ hồi phục sau khi sinh con đến thay đổi tâm trạng do hormone. Tất cả những điều này cộng thêm sự căng thẳng khi phải giải quyết việc cho con bú, tình trạng thiếu ngủ và sự điều chỉnh tổng thể về chức năng làm mẹ (nếu đây là đứa con đầu tiên của bạn).
Điều này thực sự gây kho chịu cho bạn nhất là ở thời điểm 6 tuần đầu tiên. Đây cũng được gọi là thời kỳ hậu sản. Giai đoạn này gây căng thẳng cho hầu hết các bà mẹ về nhiều vấn đề như việc chăm sóc em bé như nào và cả cơ thể bạn đang thật sự cần phục hồi sau sinh.
Trong giai đoạn này nội tiết tố có sự thay đổi đột ngột dẫn đến sự mất cân bằng nội tiết tố. Điều này là do do sự thay đổi đột ngột nồng độ của các hormone progesterone và estrogen trong cơ thể mẹ mới sinh. Khi mang thai, progesterone ở mức cao trong cơ thể. Sau khi sinh con, mức progesterone giảm đột ngột, gây ra một số triệu chứng khó chịu như các vấn đề kinh nguyệt, nhiễm trùng tái phát và mệt mỏi.
Giải thích rõ hơn về vấn đề rối loạn nội tiết tố sau sinh này như sau Estrogen và progesterone là những hormone quan trọng đóng vai trò quan trọng trong quá trình mang thai và sinh nở. Sau khi sinh con, nhau thai được loại bỏ. trong khi nhau thai là nhân tố chính góp phần sản xuất progesterone. Kết quả là nồng độ progesterone trong cơ thể giảm mạnh. Điều này gây ra sự thống trị của estrogen, có nghĩa là một mức độ cao của hormone estrogen trong cơ thể.
Sự thống trị của estrogen có thể ảnh hưởng đến hoạt động bình thường của tuyến giáp và tuyến thượng thận. Điều này có thể gây ra viêm tuyến giáp hoặc viêm tuyến giáp và suy giáp hoặc tuyến giáp sản xuất kém hoạt động.
Cơ thể phụ nữ mất từ sáu đến tám tuần để hồi phục sau khi sinh con và khôi phục lại sự cân bằng nội tiết tố. Đối với phụ nữ đang cho con bú, cần nhiều thời gian hơn để khôi phục lại sự cân bằng nội tiết tố.
Tìm hiểu về: Bổ sung estrogen sau sinh
Các triệu chứng của mất cân bằng nội tiết sau sinh
Mất ngủ
Việc mất cân bằng nội tiết tố sau sinh cũng khiến bạn mất ngủ khiến bạn càng mệt mỏi hơn. Ba tháng đầu tiên là một cơn lốc của việc mất ngủ và cảm xúc vì hệ thống của bạn chủ yếu chạy bằng adrenaline để giúp bạn trải qua cả ngày.
Lo lắng và thay đổi tâm trạng
Sự mất cân bằng nội tiết tố có thể ảnh hưởng đến trạng thái cảm xúc của bạn và gây ra tâm trạng thất thường và lo lắng. Điều này có thể là do các vấn đề về tuyến giáp gây ra bởi sự mất cân bằng nội tiết tố
Mệt mỏi
Nếu bạn cảm thấy vô cùng mệt mỏi sau khi sinh, đó có thể là dấu hiệu của sự mất cân bằng nội tiết tố. Cảm thấy mệt mỏi trong quá trình hồi phục sau khi sinh là điều bình thường và sự chú ý của em bé mới chào đời của bạn cũng có thể quá tải. Tuy nhiên, nếu cảm thấy kiệt sức liên tục, bạn nên nói với bác sĩ để bác sĩ xác định xem tình trạng kiệt sức có phải là do mất cân bằng nội tiết tố hay không.
Tìm hiểu về: Nội tiết tố nữ estrogen
Tăng cân khó giảm
Sự mất cân bằng nội tiết tố trong cơ thể khiến việc giảm cân sau sinh rất khó khăn.
Trầm cảm sau sinh
Một số bà mẹ mới thường cảm giác buồn bã trong vài ngày sau khi em bé được sinh ra. Bạn có thể xúc động và khóc đột ngột. Bạn có thể cáu kỉnh, khó tính và cả khó ngủ. Bạn cũng có thể cảm thấy choáng ngợp trước những thay đổi trong cuộc sống hoặc rằng họ không chăm sóc tốt cho em bé của mình.
Cảm giác này có thể kéo dài hơn một vài tuần và không biến mất. Đây được gọi là trầm cảm sau sinh do sự sự mất cân bằng nội tiết tố gây nên.
Rụng tóc
Sau khi sinh con, bạn có thể bị rụng tóc do mất cân bằng nội tiết tố và các vấn đề về tuyến giáp. Nếu bạn cảm thấy tóc rụng nhiều bất thường, hãy nói chuyện với bác sĩ về sự mất cân bằng nội tiết tố và các biện pháp khắc phục.
Kinh nguyệt
Các vấn đề kinh nguyệt như chảy máu nhiều hoặc chuột rút đau đớn cũng có thể là do sự mất cân bằng nội tiết tố và sự thống trị của estrogen. Một số phụ nữ cũng có thể bị chảy máu rất nhẹ trong kỳ kinh sau khi sinh con .
Nhiễm trùng tái phát
Nếu bạn bị nhiễm trùng tái phát như nhiễm trùng bàng quang hoặc đường tiết niệu, nhiễm trùng tử cung hoặc thận, đó là dấu hiệu của sự mất cân bằng nội tiết tố trong cơ thể. Các vấn đề về nội tiết tố có thể ảnh hưởng đến khả năng miễn dịch của bạn và khiến bạn dễ bị vi khuẩn gây bệnh tấn công, dẫn đến nhiễm trùng lặp đi lặp lại.
Thay đổi nội tiết tố sau sinh theo các mốc thời gian
Những ngày đầu sau sinh
Khoảnh khắc một em bé được sinh ra đời luôn là mốc thời gian đáng nhớ nhất của những người phụ nữ. Quá trình chuyển dạ kéo dài bao lâu không thực sự quan trọng và nó không ảnh hưởng đến cảm giác hạnh phúc khi được nhìn thấy con lần đầu tiên. Tuy nhiên, sự thay đổi nội tiết tố sau sinh sẽ ngay lập tức diễn ra trong những ngày tiếp theo. Các đặc điểm của sự rối loạn nội tiết tố sau sinh trong những ngày đầu bao gồm:
- Sụt giảm nồng độ progesterone và estrogen ngay sau khi trẻ ra đời và bánh nhau được lấy ra.
- Đỉnh oxytocin xuất hiện ngay lập tức sau sinh để bù trừ cho sự sụt giảm nồng độ estrogen và progesterone. Hóc môn có liên quan để cảm xúc và bản năng làm mẹ của người phụ nữ.
- Prolactin tăng nhanh để kích thích sự sản xuất sữa.
Xem: Thiếu hụt estrogen sau sinh
Tuần thứ 2 sau sinh
Sau những tuần đầu tiên, người phụ nữ có thể bắt đầu cảm nhận được rằng cảm xúc của bản thân dần ổn định hơn. Người mẹ dần làm quen được với việc chăm sóc trẻ và không còn phàn nàn về việc mất ngủ. Nhiều chuyên gia cho rằng ba tháng đầu tiên sau sinh là một khoảng thời gian đặc trưng bởi việc mất ngủ và cảm xúc bất định do cơ thể tiết nhiều adrenalin.
Đến khoảng 6 tuần sau sinh, các biểu hiện của trầm cảm sau sinh có thể bắt đầu xuất hiện do nồng độ của những nội tiết tố bắt đầu thay đổi. Những sự thay đổi mà người phụ nữ có thể gặp phải là không muốn tắm hoặc tập trung vào việc vệ sinh, sợ để trẻ bên cạnh người khác, không thể ngủ đủ giấc do phải liên tục chăm sóc bé, và thiếu cảm giác thèm ăn uống, không có nhu cầu rời khỏi nhà và tiếp xúc với người khác.
Tuần thứ 6 sau sinh
Trong giai đoạn 3 tháng sau sinh, người mẹ đã dần hình thành được những thói quen mới trong cách sinh hoạt để phục vụ cho việc chăm sóc bé. Tuy nhiên, nồng độ hóc môn ở thời điểm này vẫn chưa được phục hồi lại bình thường như trước khi sinh. Khoảng từ 2 đến 3 tháng sau sinh, nồng độ hóc môn dần bắt đầu trờ về ngang mức với thời điểm trước khi có thai. Tuy nhiên, nồng độ cortisol vẫn tiếp tục tăng do gặp phải nhiều căng thẳng trong suốt quá trình chăm sóc bé. Sự thiếu ngủ hoặc ngủ không ngon giấc làm giảm nồng độ melatonin và serotonin. Những sự thay đổi nội tiết tố sau sinh này có thể ảnh hưởng không tốt về mặt tâm lý của người phụ nữ.
6 tháng sau sinh
Sự rối loạn nội tiết tố sau sinh lớn nhất quan sát được ở thời điểm này là sự sụt giảm của nồng độ prolactin hay hóc môn tiết sữa. Hóc môn này luôn cần được tăng tiết trong quá trình nuôi con bằng sữa mẹ nhưng khi bắt đầu cho trẻ ăn dặm, nồng độ của nó sẽ sụt giảm. Thậm chí khi tiếp tục cho trẻ bú mẹ sau thời điểm 6 tháng, nhu cầu về sữa của trẻ rất có thể sẽ vẫn được điều chỉnh khá tốt vào thời điểm này và sữa không còn được sản xuất nhiều như trước.
Nếu đang cho con bú hoàn toàn bằng sữa mẹ, thì những thay đổi về hormone sau sinh của những người phụ nữ này có thể hơi khác so với những người cho con bú sữa công thức lúc 6 tháng sau sinh. Đối với phụ nữ đang cho con bú, nồng độ hormone bị ức chế lâu hơn (cho con bú càng nhiều thì thời gian ức chế càng lâu).
1 năm sau sinh
Thông thường, nồng độ hóc môn của người phụ nữ sẽ quay trở lại mức bình thường vào thời điểm 6 tháng sau sinh. Khoảng thời gian này cũng thường khớp với chu kỳ kinh nguyệt đầu tiêu sau sinh. Nồng độ hóc môn estrogen và progesterone ở 6 tháng sau sinh sẽ quay trở về mức bình thường như khi chưa mang thai. Và chúng sẽ tiếp tục thay đổi một cách có chu kỳ và người phụ nữ sẽ bắt đầu có kinh nguyệt trở lại.
Lời khuyên cho bạn
Rối loạn nội tiết tố sau sinh này sẽ dần mất đi, tùy vào từng người khoảng thời gian này sẽ dài ngắn khác nhau. Bạn không cần quá lo lắng. Thực tế thì sáu tháng sau sinh là một ước tính tốt để biết khi nào nội tiết tố của bạn sẽ trở lại bình thường. Đây cũng là khoảng thời gian nhiều phụ nữ có kỳ kinh đầu tiên sau sinh , và đó không phải là ngẫu nhiên. Vào tháng thứ sáu, những thay đổi nội tiết tố sau sinh như estrogen và progesterone sẽ được thiết lập lại về mức trước khi mang thai. Các hormone của bạn cũng có thể đã bắt đầu chu kỳ, điều này sẽ bắt đầu hành kinh trở lại.
Tham khảo cách: Bổ sung estrogen tự nhiên như thế nào